Накъыгъэм (майм) и 21-м адыгэ зыщыпсэу нэгъуэщI хэгъуэгухэм хуэдэу, Къэрэшей-Черкесым дежи къыщызэрагъэпэщащ щыгъуэ-щIэж махуэр. Iуэхугъуэ зэхашахэр траухуащ илъэси 151-кIэ узэIэбэкIыжмэ, илъэсищэм щIигъукIэ екIуэкIа Кавказ зауэм хэкIуэда цIыху бжыгъэншэм я фэеплъым. Щыгъуэ-щIэж махуэр щрагъэкIуэкIащ Черкесск къалэм, Али- Бэрдыкъуэ, Красный Восток, Адыл-Хьэлъкъ къуажэхэм. Черкесск къалэм деж щIалэгъуалэр щыгъуэ махуэм пежьащ фэеплъ зекIуэкIэ. Апхуэдэу, щIалэгъуалэр «Поликлиникэ» автобус къэувыIэпIэм щыщIэдзауэ ЗАГС-м и гъунэгъуу ягъэува мывэ сыным (иужькIэ Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я фэеплъ ягъэувынущ мывэм ипIэкIэ) нэс лъэсу ирикIуащ. Абыхэм адыгэ ныпхэр яIыгът, языныкъуэхэри фащэкIэ хуэпат. ЩIалэгъуалэр мывэ сыным щынэсым фэеплъ пэкIум щIадзащ. Абы къеблэгъащ КъЧР-м и ЦIыхубэ ЗэIущIэм (Парламентым) и тхьэмадэ Иванов Александр, КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ Къардэн Мурат, Черкесск къалэм и мэр Тамбиев Руслан, хэгъуэгум и къэрал властым къыбгъэдэкIа лIыкIуэхэр, КъЧР-м и ЦIыхубэ ЗэIущIэм (Парламентым) и депутатхэр, жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я унафэщIэр, къалэ округхэм, муниципальнэ райнхэм къабгъэдэкIа лIыкIуэхэр, дин Iуэхум пыщIахэр, Черкесск къалэм щыпсэухэр. ПэкIур щIимыдзэ щIыкIэ, динырылажьэхэу Апсэ хьэжы-Анзоррэ Самохин Михаилрэ дыуэ ирагъэщIащ Кавказ зауэжьым хэкIуэдахэм я фэеплъу. Хэгъуэгум и унафэщIхэм къабгъэдэкIыу зэIущIэм къыщыпсэлъащ Иванов Александр. — Накъыгъэм и 21-м, щыгъуэ махуэм, хабзэ зэрытхуэхъуауэ зэгъусэ дохъу Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я фэеплъыр тгъэлъэпIэн папщIэ. Мы зауэр дунейм щекIуэкIахэм я нэхъ кIыхь дыдэхэм ящыщщ, икIи абы кърикIуар гуауэ дыдэщ. Бгырысхэм зэи ящыгъупщэжынукъым я адэжьхэм я нэгу щIэкIар, абыхэм хэщIыныгъэу ягъуэтар. ЦIыху щэ мин бжыгъэ хэкIуэдащ а зауэм, апхуэдизи екIуэлIапIэншэу къэнащ, — жиIащ хэгъуэгу Парламентым и тхьэмадэм. КъинэмыщIауэ, Иванов Александр къыхигъэщащ Къэрэшей-Черкесым щыпсэу лъэпкъхэм сыт хуэдиз гуауэрэ хэщIыныгъэрэ ямылъэгъуами, я лъэпкъ напэр, я щэнхабзэр, я хабзэр нобэ махуэм къызэрынахьэсыфар. ИужькIэ пэкIум зым-зым кIэлъыкIуэу къыщыпсэлъащ Къэрэшей-Черкесым щыIэ лъэпкъ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я тхьэмадэхэр. — Нобэ илъэси 151-рэ ирокъу дунейм нэхъ лъыгъажэ дыдэу щыIа зауэхэм ящыщыр зэриухрэ. Илъэси 101-кIэ екIуэкIа колониальнэ зауэм и кIэух хъуащ дунейпсо картэм Черкесие къэралыгъуэр зэрикIуэдыкIар. Абы щыпсэуа цIыхуэм я нэхъыбар яукIащ е я хэкужь ирахуащ. Нобэ зэхуэсахэр я гум, я псэм къыхуреджэ 18-19-нэ лIыщIыгъуэхэм екIуэкIа зауэжьым хэкIуэдахэм я фэеплъыр яхъумэну, пщIэ хуащIыну. Фэеплъ махуэр щыгъуэ махуэ къудейкъым. Ар лIыгъэшхуэм, напэ къабзэкIэ бийм пэщIэта лъэпкъхэм ятеухуа махуэщ, тхыдэр дигу къыщыдгъэкIыжщ, – жиIащ «Адыгэ Хасэ – Черкесский Парламент» жылагъуэ зэщIэхъееныгъэм и тхьэмадэ Шэрджэс Мухьэмэд. Жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм къабгъэдэкIа лIыкIуэхэм къыхагъэщащ Кавказ зауэм къэхъуа Iуэхугъуэхэр щIалэгъуалэм ябгъэдэлъхьэн зэрыхуейр, апхуэдэ гуауэ зэи къэмыхъужыным хущIэкъун зэрыхуейри. — Зы лъэпкъ гуэрым папщIэ лъэпкъгъэкIуэдыр къыдащIылIауэ къащтэну дыхуеймэ, «Адыгэ Хасэ» жылагъуэ зэгухьэныгъэм и къару закъуэкIэ ар тхузэфIэкIынукъым. Нобэ лъэпкъ жылагъуэ зэгухьэныгъэ псори мыбдеж дыщыIэщ. Псори дызэгуэвгъэхьэ мы Iуэхугъуэм теухуауэ, сыту жыпIэмэ, ар Кавказ зауэт. «Адыгэ Хасэм» дыдэвгъэIэпыкъуи Кавказ зауэ пIалъэм лъэпкъгъэкIуэдыр щыIауэ къедывгъэгъащтэ. Фи дунейм ехыжахэр фигу ивгъэлъ сыт щыгъуи, – жиIащ политикэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор Санглибаев АбутIалиб. Шэджагъуэм сыхьэтыр 12-м, адыгэхэр зыщыпсэу щIыпIэхэм Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я фэеплъу дакъикъэкIэ псори щыму щытащ. ПэкIур иуха нэужь къызэхуэсахэм фэеплъ удз гъэгъахэр мывэ сыным и лъабжьэм щагъэтIылъащ. Пщыхьэщхьэм дыгъэр къухьа нэужь «ХытIыгу щхъуантIэ» паркым деж щIалэгъуалэр зэхуэсащ. ИкIи, Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я псэхэм я фэеплъу уэгум ираутIыпщхьащ уэздыгъэ-фонарикхэр…
Накъыгъэм (майм) и 21-м адыгэ зыщыпсэу нэгъуэщI хэгъуэгухэм хуэдэу, Къэрэшей-Черкесым дежи къыщызэрагъэпэщащ щыгъуэ-щIэж махуэр. Iуэхугъуэ зэхашахэр траухуащ илъэси 151-кIэ узэIэбэкIыжмэ, илъэсищэм щIигъукIэ екIуэкIа Кавказ зауэм хэкIуэда цIыху бжыгъэншэм я фэеплъым. Щыгъуэ-щIэж махуэр щрагъэкIуэкIащ Черкесск къалэм, Али- Бэрдыкъуэ, Красный Восток, Адыл-Хьэлъкъ къуажэхэм. Черкесск къалэм деж щIалэгъуалэр щыгъуэ махуэм пежьащ фэеплъ зекIуэкIэ. Апхуэдэу, щIалэгъуалэр «Поликлиникэ» автобус къэувыIэпIэм щыщIэдзауэ ЗАГС-м и гъунэгъуу ягъэува мывэ сыным (иужькIэ Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я фэеплъ ягъэувынущ мывэм ипIэкIэ) нэс лъэсу ирикIуащ. Абыхэм адыгэ ныпхэр яIыгът, языныкъуэхэри фащэкIэ хуэпат. ЩIалэгъуалэр мывэ сыным щынэсым фэеплъ пэкIум щIадзащ. Абы къеблэгъащ КъЧР-м и ЦIыхубэ ЗэIущIэм (Парламентым) и тхьэмадэ Иванов Александр, КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ Къардэн Мурат, Черкесск къалэм и мэр Тамбиев Руслан, хэгъуэгум и къэрал властым къыбгъэдэкIа лIыкIуэхэр, КъЧР-м и ЦIыхубэ ЗэIущIэм (Парламентым) и депутатхэр, жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я унафэщIэр, къалэ округхэм, муниципальнэ райнхэм къабгъэдэкIа лIыкIуэхэр, дин Iуэхум пыщIахэр, Черкесск къалэм щыпсэухэр. ПэкIур щIимыдзэ щIыкIэ, динырылажьэхэу Апсэ хьэжы-Анзоррэ Самохин Михаилрэ дыуэ ирагъэщIащ Кавказ зауэжьым хэкIуэдахэм я фэеплъу. Хэгъуэгум и унафэщIхэм къабгъэдэкIыу зэIущIэм къыщыпсэлъащ Иванов Александр. — Накъыгъэм и 21-м, щыгъуэ махуэм, хабзэ зэрытхуэхъуауэ зэгъусэ дохъу Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я фэеплъыр тгъэлъэпIэн папщIэ. Мы зауэр дунейм щекIуэкIахэм я нэхъ кIыхь дыдэхэм ящыщщ, икIи абы кърикIуар гуауэ дыдэщ. Бгырысхэм зэи ящыгъупщэжынукъым я адэжьхэм я нэгу щIэкIар, абыхэм хэщIыныгъэу ягъуэтар. ЦIыху щэ мин бжыгъэ хэкIуэдащ а зауэм, апхуэдизи екIуэлIапIэншэу къэнащ, — жиIащ хэгъуэгу Парламентым и тхьэмадэм. КъинэмыщIауэ, Иванов Александр къыхигъэщащ Къэрэшей-Черкесым щыпсэу лъэпкъхэм сыт хуэдиз гуауэрэ хэщIыныгъэрэ ямылъэгъуами, я лъэпкъ напэр, я щэнхабзэр, я хабзэр нобэ махуэм къызэрынахьэсыфар. ИужькIэ пэкIум зым-зым кIэлъыкIуэу къыщыпсэлъащ Къэрэшей-Черкесым щыIэ лъэпкъ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я тхьэмадэхэр. — Нобэ илъэси 151-рэ ирокъу дунейм нэхъ лъыгъажэ дыдэу щыIа зауэхэм ящыщыр зэриухрэ. Илъэси 101-кIэ екIуэкIа колониальнэ зауэм и кIэух хъуащ дунейпсо картэм Черкесие къэралыгъуэр зэрикIуэдыкIар. Абы щыпсэуа цIыхуэм я нэхъыбар яукIащ е я хэкужь ирахуащ. Нобэ зэхуэсахэр я гум, я псэм къыхуреджэ 18-19-нэ лIыщIыгъуэхэм екIуэкIа зауэжьым хэкIуэдахэм я фэеплъыр яхъумэну, пщIэ хуащIыну. Фэеплъ махуэр щыгъуэ махуэ къудейкъым. Ар лIыгъэшхуэм, напэ къабзэкIэ бийм пэщIэта лъэпкъхэм ятеухуа махуэщ, тхыдэр дигу къыщыдгъэкIыжщ, – жиIащ «Адыгэ Хасэ – Черкесский Парламент» жылагъуэ зэщIэхъееныгъэм и тхьэмадэ Шэрджэс Мухьэмэд. Жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм къабгъэдэкIа лIыкIуэхэм къыхагъэщащ Кавказ зауэм къэхъуа Iуэхугъуэхэр щIалэгъуалэм ябгъэдэлъхьэн зэрыхуейр, апхуэдэ гуауэ зэи къэмыхъужыным хущIэкъун зэрыхуейри. — Зы лъэпкъ гуэрым папщIэ лъэпкъгъэкIуэдыр къыдащIылIауэ къащтэну дыхуеймэ, «Адыгэ Хасэ» жылагъуэ зэгухьэныгъэм и къару закъуэкIэ ар тхузэфIэкIынукъым. Нобэ лъэпкъ жылагъуэ зэгухьэныгъэ псори мыбдеж дыщыIэщ. Псори дызэгуэвгъэхьэ мы Iуэхугъуэм теухуауэ, сыту жыпIэмэ, ар Кавказ зауэт. «Адыгэ Хасэм» дыдэвгъэIэпыкъуи Кавказ зауэ пIалъэм лъэпкъгъэкIуэдыр щыIауэ къедывгъэгъащтэ. Фи дунейм ехыжахэр фигу ивгъэлъ сыт щыгъуи, – жиIащ политикэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор Санглибаев АбутIалиб. Шэджагъуэм сыхьэтыр 12-м, адыгэхэр зыщыпсэу щIыпIэхэм Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я фэеплъу дакъикъэкIэ псори щыму щытащ. ПэкIур иуха нэужь къызэхуэсахэм фэеплъ удз гъэгъахэр мывэ сыным и лъабжьэм щагъэтIылъащ. Пщыхьэщхьэм дыгъэр къухьа нэужь «ХытIыгу щхъуантIэ» паркым деж щIалэгъуалэр зэхуэсащ. ИкIи, Кавказ зауэм хэкIуэдахэм я псэхэм я фэеплъу уэгум ираутIыпщхьащ уэздыгъэ-фонарикхэр…
Читайте также
Зэкъуэтыныгъэмрэ зэгурыIуэныгъэмрэ япэ ирагъэщ
03.04.2015
625
ПЩЭРЫЛЪХЭР ЯХУЕЩI
16.01.2018
496
Получайте свежие новости на электронную почту
Комментарии